هیبت ترسناک HIV فرو می‌ریزد؛ تشدید شناسایی و تشخیص بیماری

وبگردی گزارش می‌دهد؛

به گزارش وبگردی- یاسر مختاری؛ در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی در ایالات متحده آمریکا، ابتلا به یک ویروس عفونی گزارش شد که تا سال‌ها به عنوان یکی از ترسناکترین بیماری‌های قرن اخیر و حتی اول هزاره جدید شناخته می‌شد. این ویروس که امروزه برای همه افراد آشناست اگرچه دیگر آن ترس اولیه را ندارد با این حال در صورت عدم مداوا هم می‌تواند به دیگران منتقل شود و هم اینکه با تخریب سیستم ایمنی، بدن را مهیای میزبانی از انواع بیماری‌ها کرد تا در نهایت جان فرد را بگیرد.

این ویروس که HIV نام دارد برای نخستین بار در بدن یک بیمار در سال ۱۹۸۱ در ایالات متحده آمریکا شناسایی شد اگرچه دانشمندان احتمال می‌دهند حضور این ویروس در بدن انسان به سال‌های میانی قرن بیستم می‌رسد.

اگرچه دهه‌ها از کشف ویروس HIV گذشته و هنوز واکسن یا درمان قطعی برای آن نیست، اما در سال‌های اخیر دارو‌های بسیار زیادی وارد بازار شده و به بیماران کمک کرده تا ضمن دریافت درمانی که سیستم ایمنی آنها را ارتقا داده و عمر طبیعی را پیدا کنند از انتقال آن به دیگران جلوگیری کند.

ایدز مرحله پیشرفته ابتلا به HIV

مرحله پیشرفته ابتلا به HIV بیماری ایدز است که به آن سندروم نقص ایمنی اکتسابی می‌گویند. ویروس HIV وقتی وارد بدن افراد می‌شود ممکن است یک عفونت اولیه داشته باشد که علائم خفیفی مانند تب، خستگی، و گلودرد در بدن افراد بروز پیدا کند. این مرحله معمولاً ۲ تا ۴ هفته پس ابتلا به ویروس رخ می‌دهد. با این حال پس از عفونت اولیه، ویروس ممکن است برای سال‌ها در بدن وجود داشته باشد بدون اینکه علائم قابل توجهی بروز کند به این مرحله، مرحله بدون علامت می‌گویند.

اگر عفونت HIV درمان نشود، سیستم ایمنی بدن به تدریج ضعیف می‌شود و فرد به مرحله ایدز می‌رسد. در این مرحله، فرد به عفونت‌ها و بیماری‌های فرصت‌طلب (مانند برخی سرطان‌ها و عفونت‌های شدید) مبتلا می‌شود.

۴۵ میلیون نفر مبتلا در جهان

گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) و برنامه مشترک سازمان ملل در مورد ایدز (UNAIDS)، تا سال ۲۰۲۱، حاکی از این است که حدود ۳۸ میلیون نفر در سراسر جهان به HIV مبتلا بوده از این تعداد، حدود ۳۶ میلیون نفر از آنها مبتلا به ایدز بودند. در عین حال وب سایت جهانی ورلدزامتر که آمار‌های به روز جهانی را ارائه می‌دهد، تعداد مبتلایان به ایدز را در جهان ۴۵ میلیون نفر اعلام کرده است که امسال حدود ۱.۵ میلیون نفر آنها جان خود را از دست داده‌اند.

طی سال‌ها یکی از مشکلاتی که بر سر راه شناسایی بیماران وجود داشت پذیرش آن از سوی جامعه به عنوان یک بیماری مانند دیگر بیماری‌ها و مبتلایان و افراد در خطر این ویروس به دلیل آنچه «انگ اجتماعی» خوانده می‌شد خود را از تشخیص این بیماری و دریافت درمان محروم می‌کردند و در نتیجه تعداد مبتلایان به ایدز در جوامع افزایش یافته و در نتیجه میزان مرگ و میر نیز به همان نسبت بالا بود. بر اساس تخمین‌های نهاد‌های جهانی در سال ۲۰۲۱، از زمان شروع اپیدمی ایدز در دهه ۱۹۸۰، حدود ۳۶ میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل عوارض ناشی از ایدز جان خود را از دست داده‌اند. این رقم شامل افرادی است که به دلیل ابتلا به ویروس HIV و عوارض مرتبط با آن، مانند عفونت‌های فرصت‌طلب و سرطان‌ها، فوت کرده‌اند.

بر همین اساس شناسایی و دریافت زودهنگام این بیماری چه بسا این آمار‌ها را کمتر کرده و فرصت زندگی طبیعی را دوباره به افراد ببخشد.

شتاب شناسایی در ایران

در ایران بر اساس آمار‌های وزارت بهداشت حدود ۲۴ هزار نفر مبتلا به HIV شناسایی شده‌اند با این حال تخمین زده می‌شود که میزان مبتلایان در حدود ۶۰ نفر باشد. شناسایی این افراد از آنجایی که امکان دارد خود و دیگران به خطر بیندازند بسیار مهم است در همین راستا وزارت بهداشت در روز‌های اخیر پویشی را با عنوان من هم آزمایش HIV می‌دهم راه‌اندازی کرده است.

هنگامه نامداری تبار رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار وبگردی در رابطه با اهداف و اهمیت این پویش اظهار کرد: ۱۰ آذر مصادف با روز جهانی ایدز است که ما سالانه برنامه‌هایی برای این روز داریم. طی سه سال گذشته به مناسبت روز جهانی ایدز ما برنامه‌هایی را از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر برای این روز داشته و به ویژه بیمار یابی را تشدید کرده‌ایم. روند بیمار یابی HIV همیشه در طول سال وجود داشته با این حال به مناسب روز جهانی در طول یک ماه بیماریابی و اطلاع رسانی را افزایش پیدا کرده است. این پویش هم در همین راستا راه‌اندازی شده است.

وی افزود: دو هدف در این پویش دنبال می‌شود که نخست دسترسی بیشتر مردم به تست HIV است تا منجر به تشخیص بیشتر این بیماری شود. هدف دوم نیز این است که با آموزش و مشاوره‌هایی که در زمان این پویش ارائه می‌شود اطلاعات دقیق و درست در اختیار مردم قرار گرفته و نگرانی‌های بی‌موردی که در جامعه وجود دارد از بین برود.

نامداری تبار با بیان اینکه HIV یک عفونت قابل پیشگیری و کنترل است، گفت: اگر تشخیص و درمان به موقع بوده و افراد تا آخر عمر خود این دارو‌ها دریافت و مصرف کرده، نه تنها طول عمر طبیعی داشته و به ایدز مبتلا نمی‌شوند بلکه بیماری را هم به دیگران منتقل نمی‌کنند. به عبارت دیگر تشخیص و درمان زودهنگام خود یک راه پیشگیری از انتقال بیماری است.

رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت در ادامه با بیان اینکه متأسفانه به دلیل آموزش‌های غلط و عدم آگاهی ناکافی همچنان این بیماری را ترسناک می‌بینند، گفت: از سوی دیگر به دلیل قضاوت‌های منفی و انگ‌هایی که به افراد مبتلا زده می‌شود، برخی افراد برای تشخیص این بیماری اقدام نمی‌کنند همچنین افراد شناسایی شده به دلیل همین قضاوت‌ها برای درمان مراجعه نکنند. یکی از اهداف این پویش این است که این باور‌ها تغییر پیدا کرده و بدانیم که HIV متعلق به یک گروه خاص نبوده و هر کسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود و از سوی دیگر این بیماری یک هیولا نیست.

او ادامه داد: افراد مشکوک ابتدا مورد مشاوره قرار گرفته و سپس اگر لازم تحت آزمایش قرار می‌گیرند. تمامی این اقدامات کاملا محرمانه و رایگان است. این پویش موجب می‌شود که این موضوع بیشتر مورد باور مردم قرار گرفته و آگاهی‌های لازم در رابطه با این بیماری از بین برود.

نامداری تبار با تأکید بر اینکه نباید این بیماری را متعلق به یک گروه از مردم بدانیم، گفت: حدود ۲۴ هزار نفر مبتلا به HIV شناسایی شده‌اند. این یک ویروس است و وقتی وارد بدن شود در میان گلبول‌های سفید قرار گرفته و در آنجا تکثیر می‌شود. هرکسی که گلبول سفید داشته باشد در معرض HIV قرار دارد. دیگر دورانی که این ویروس را متعلق به یک گروه خاص بدانیم گذشته است با این حال در میان مبتلایان شناسایی شده متأسفانه تعداد جوانان بیشتر است.