پیش شرط عجیب معرفی فناورانه‌های کشاورزی!

آشنایی با مفاهیم اقتصاد دانش‌بنیان (۴۷)

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری وبگردی، اقتصاد دانش بنیان باید به تولید انبوه و راه اندازی خطوط تولید در بخش های مهم اقتصادی به ویژه در بخش کشاورزی بینجامد واین موضوع با توجه به اهمیت و جایگاهش، نیازمند به تقویت پایه های علمی و تخصصی در این صنعت است.

دانش بنیان های فعال در حوزه کشاورزی همواره به دنبال راهی برای افزایش راندمان تولید با کیفیت هستند و به موضوع حفظ امنیت غذایی با توجه به نیاز بازار مصرف، تمرکز دارند.     

اما چالش‌ها و مشکلات متعددی در این مسیر، حرکت دانش بنیان‌ها را دشوارتر کرده است. نبود برخی حمایت‌های دولتی از تولیدات دانش بنیان، بزرگترین و آسیب رسان ترین موضوعی است که فعالان دانش بنیان را با آن مواجه کرده است. 

در همین رابطه کامران فقیهی در گفت‌وگو با خبرنگار وبگردی، در خصوص تامین منابع جدید برای تامین اعتبار تسهیلات دانش بنیان‌ها گفت: در سال جاری شرکت ما موفق به اخذ هیچ وام حمایتی دانش بنیانی نشده است؛ در واقع ما هرگز موفق به اخذ وام حمایتی نشده ایم. ما مدت زمان زیادی است که درگیر طی مراحل اخذ وام هستیم؛ حتی در یک مورد که محصول جدیدی را برای طی مراحل دانش بنیانی شدن را به معاونت علمی ریاست جمهوری معرفی کردیم، کل پرونده بر اثر یک خطا باطل شده و حتی شماره خود را نیز از دست دادیم و مجبور به طی کل فرآیند از ابتدا شدیم.

فعال دانش بنیان در حوزه صنعت کشاورزی ادامه داد: در مقابل این چنین معضلاتی، اخذ وام مقوله پیش پا افتاده‌ای است که واقعا در مقابل نا هماهنگی‌ها اهمیت چندانی ندارد. آسیب درگیری‌های این چنینی بسیار شدیدتر از تامین سرمایه و تسهیلات حمایتی است و امیدوارم که چنین مشکلاتی کاهش یابد.

مراحل معافیت بیمه‌ای در حال اجرا است

فقیهی در خصوص استفاده از معافیت بیمه‌ای که با شناسایی شرکت دانش بنیان از سوی معاونت علمی ریاست جمهوری، موجب حذف ضرایب بیمه‌ای از قرارداد‌های دانش بنیان می‌شود، گفت: در خصوص استفاده از بخشنامه معافیت از ضرایب بیمه‌ای هنوز موفق به اخذ کامل معافیت نشده ایم؛ اما مدارک کامل مربوط به قرارداد‌های سال قبل و سال جاری اخذ شده است و هماهنگی‌ها برای نهایی کردن آن انجام شده است.

وی ادامه داد: البته باید توجه داشت که شرکت ما با سابقه ۱۵ ساله، از ابتدا دانش بنیان نبود و طی عملیاتی که با مهندسی معکوس برخی محصولات راهبردی خارجی انجام شد به جمع دانش بنیانی‌ها پیوست؛ بنابراین در ابتدا ما بودجه‌ای را به شرکت تزریق کرده و با استفاده از سرمایه شخصی حدود ۵ الی ۶ میلیارد تومان برای سرمایه درگردش تهیه کنیم، اما باید توجه داشت که این میزان سرمایه برای انجام کار‌های مطالعاتی کافی نبوده و حتی برای خرید یک سری تجهیزات ساده آزمایشگاهی نیز با مشکل مواجه هستیم.

فعال دانش بنیان در حوزه صنعت کشاورزی تاکید کرد: معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری قول‌هایی دادهاست و قرار شده است کارشناسان این معاونت از کارگاه‌های ما بازدید کرده و در صورت تایید مراحل عملیاتی شدن طرح‌های حمایتی با سرعت شروع شود.

معضلی به نام تامین مواد اولیه

فقیهی اظهار کرد: یکی از بزرگترین مشکلات فعلی دانش بنیانی‌های بخش کشاورزی تامین مواد اولیه است. در بحث تولیدات کشاورزی بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه وارداتی است و مابقی که در کشور موجود است نیز در بورس کالا ارائه شده و دچار نوسانات قیمتی بسیار شدیدی است. این شرایط موجب می‌شود که برنامه ریزی تولید بسیار سخت شده و عملا نتوان حاشیه سود و قیمت تمام شده کالا را برنامه ریزی کرد.

وی ادامه داد: در بخش مواد اولیه وارداتی نیز مشکلات بسیار شدیدی برای تخصیص ارز وجود دارد؛ به طوریکه از شهریور ماه سال ۱۴۰۲ تاکنون بیش از ۶ بار قیمت ارز وارداتی تغییر کرده است. ابتدا قیمت ارز برای واردات مواد اولیه کشاورزی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان و بعد از آن به ۳۳ هزار تومان و ۳۷ هزار تومان افزایش یافت و این افزایش قیمت به بیش از ۴۸ هزار تومان به ازای هر دلار رسیده و شرایطی را پدید آورده که تولید کنندگان نمیدانند چگونه باید مواد اولی وارد کنند.

فعال دانش بنیان در حوزه صنعت کشاورزی تصریح کرد: متاسفانه با وجود این مسائل در تعیین نرخ‌ها شاهد تلاش چشمگیر مسئولان برای کنترل نرخ ارز نیستیم و حتی گاهی اتفاقاتی باعث تشدید این شرایط می‌شود.

قوانین متعارض و متضاد

فقیهی با اشاره به آشفتگی در وضع قوانین گفت: شرایط متفاوت باعث شده است که هر لحظه قانونی جدید برای سامان دهی تعیین و تصویب شود و این قانون در قانون آوردن موجب می‌شود که بعضا دو قانون در تضاد و یا تعارض با یک دیگر قرار گرفته و وارد حوزه یک دیگر شوند. به عنوان مثال یکی از قوانین مصوبه سال ۱۳۷۵ مجلس شورای اسلامی است که بر اساس آن حداکثر سود تولید ۳ درصد تعیین شده است؛ این قانون در حالی همچنان اجرا می‌شود که در سطح کشور با تورم ۴۸ درصدی مواجه هستیم و صرفا هزینه مالیات ۵ درصد است. این قوانین منسوخ و نامرتبط موجب می‌شود که تمامی افراد به نوعی خلافکار و قانون گریز شوند و عملا شرایطی پدید آید که با دخالت دلالان قیمت هر محصول کشاورزی از درب کارخانه تا دست مصرف کننده بیش از ۲۰۰ درصد افزایش یابد.

وی ادامه داد: شرایط به گونه‌ای است که حتی خود تولید کنندگان حوزه کشاورزی برای کنترل بازار وارد عمل شده و با وجود تورم بالا به سود‌های ۱۵ الی ۵ درصدی راضی هستند؛ حتی همین محصول را نیز با مهلت پرداخت به فروشگاه‌ها می‌برند، چرا که کشاورزان برای پرداخت مشکلات بسیاری دارند و حتی نتوانسته اند پول گندم‌های کشت قبل خود را از دولت بگیرند.

مشکلات شدید تخصیص ارز

این تولید کننده محصولات دانش بنیان تصریح کرد: تولید کنندگان حوزه کشاورزی برای تخصیص ارز واردات مواد اولیه همواره با مشکلات‌ی مواجه بودند، اما پس از راه اندازی سامانه نیکو، این مشکلات به شدت پیچیده‌تر شد. سامانه نیکو متعلق به شرکت‌های پتروشیمی است و طی موافقتی که دولت داشته است روند تخصیص ارز برای تولید کنندگان محصولات مورد استفاده در بخش کشاورزی صرفا از طریق این سامانه انجام می‌شود.

وی ادامه داد: روند کار سامانه نیکو به مانند سیستم‌های تخصیص ارز سابق نیست که تولید کننده بتواند از میان چند صرافی انتخاب کرده و ارز خود را دریافت نماید؛ بلکه در این سامانه انتخاب صرافی و کل روند تخصیص ارز با انتخاب خود سامانه است و تولید کننده هیچ اطلاعاتی از این روند دریافت نمی‌کند. با آن روند تخصیص ارز بسیار بد بود، با یک تصمیم ناگهانی رئیس بانک مرکزی اعلام کرده است که از تاریخ بیستم بهمن ماه سال ۱۴۰۲ باید تمام کالا‌ها توسط سازمان حمایت از مصرف کننده قیمت گذاری شده و فاکتور‌های خرید آنها مشخص شود.

فقیهی تاکید کرد: ورود بانک مرکزی به این مقوله دخالت در کار وزارت خانه عریض و طویلی مانند جهاد کشاورزی است و نتیجه این دستور این شد که مواد اولیه وارداتی شرکت ما به مدت ۴ ماه در گمرک باقی مانده و ترخیص نشد. در این ۴ ماه تمامی خطوط تولید شرکت از کار افتاده و حتی حقوق کارمندان و کارگران پرداخت نشد. علاوه بر آن حدود ۳۰۰ میلیون تومان نیز هزینه نگهداری کالا‌ها در گمرگ بر این واحد تولیدی تحمیل شد.

روند طولانی و عجیب شناسایی محصول دانش بنیان در حوزه کشاورزی

فعال دانش بنیان در حوزه صنعت کشاورزی گفت: برای یکی از محصولات تولیدی در شرکت ما حدود ۲ سال است که روند شناسایی به عنوان محصول دانش بنیان در جریان است. پیش شرط عجیب‌تر این است که اگر قصد داشته باشید محصولی را به عنوان یک محصول دانش بنیان معرفی کنید باید در طول یک سال بیش از ۷ میلیارد تومان از آن را به فروش برسانید. این شبیه این است که بخواهید اختراعی را ثبت کنید، اما بگویند اول به بازار برده و آن را بفروش؛ خب با این اتفاق که دیگر آن اختراع در اختیار همه قرار گرفته و بدیع نیست.

وی در پایان گفت: این سیستم خراب و فلج واقعا آسیب زننده است و نمی‌توان این گونه انتظار رشد و توسعه تولید را داشت. تصمیمات فردی نیز موجب پیچیده‌تر شدن فرآیند‌ها و آسیب قطعی به تولید را خواهد داشت.