مهریه در طلاق غیابی

مهریه به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در عقد نکاح، حتی در شرایط طلاق غیابی نیز کماکان به قوت خود باقی است و قانون از حق زن برای مطالبه و دریافت آن حمایت می کند.

طلاق غیابی، نوعی از انحلال عقد نکاح است که در غیاب یکی از زوجین و به دلیل عدم حضور او در جلسات دادرسی یا عدم ارسال لایحه دفاعی صادر می شود. این وضعیت، پیچیدگی های خاص خود را در پیگیری حقوق مالی زوجه، به ویژه مهریه، ایجاد می کند. با این حال، غیبت زوج به هیچ عنوان به معنای سلب حق مهریه از زوجه نیست و دستگاه قضایی تدابیر لازم برای احقاق این حق را پیش بینی کرده است. در این مقاله به بررسی جامع ابعاد مختلف مهریه در طلاق غیابی، شرایط مطالبه، تفاوت های آن در انواع مهریه و مسیرهای قانونی پیش روی زوجین می پردازیم تا خوانندگان با آگاهی کامل از حقوق و تکالیف خود، بتوانند در این مسیر پیچیده تصمیمات صحیح و مقتضی را اتخاذ نمایند.

آشنایی با مفاهیم پایه: رأی غیابی و طلاق غیابی

برای درک عمیق تر وضعیت مهریه در طلاق غیابی، ابتدا باید با مفاهیم بنیادی رأی غیابی و طلاق غیابی آشنا شد. این مفاهیم، چارچوب قانونی را برای تمامی اقدامات بعدی، از جمله مطالبه مهریه، فراهم می آورند.

رأی غیابی چیست؟

رأی غیابی، حکمی است که دادگاه در شرایط خاص و در غیاب خوانده صادر می کند. طبق ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی، رأی دادگاه زمانی غیابی تلقی می شود که خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادرسی حاضر نشده باشد و به صورت کتبی نیز لایحه دفاعیه ارسال نکرده باشد، همچنین ابلاغ اخطاریه و اوراق قضایی به طور واقعی به وی ابلاغ نشده باشد. نکته کلیدی در اینجا ابلاغ صحیح است؛ اگر ابلاغ به درستی انجام نشده باشد، حتی با عدم حضور خوانده، رأی ممکن است حضوری تلقی شود.

اهمیت ابلاغ صحیح در فرایند دادرسی غیرقابل انکار است. مواد ۶۸ تا ۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی به تفصیل شیوه ابلاغ اوراق قضایی را توضیح داده اند. ابلاغ می تواند به خود شخص، نزدیکان درجه اول وی در محل اقامت، یا حتی از طریق انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار (در موارد مجهول المکان بودن) صورت گیرد. هدف از این مقررات، تضمین حق دفاع خوانده است. اگر این مراحل به درستی طی شده و خوانده همچنان غایب باشد، دادگاه می تواند رأی غیابی صادر کند که البته حق واخواهی برای خوانده محفوظ خواهد بود.

طلاق غیابی چیست؟

طلاق غیابی، در واقع صدور حکم طلاق در شرایطی است که یکی از زوجین (خواهان یا خوانده) در مراحل دادرسی مربوط به طلاق حاضر نشده یا به دلیل مجهول المکان بودن، نتوان ابلاغیه ها را به او رساند. این نوع طلاق، خود به دو دسته اصلی تقسیم می شود:

1. طلاق غیابی به درخواست زوج: مرد، بر اساس حق قانونی خود برای طلاق، دادخواست طلاق را تقدیم می کند، اما زن در جلسات دادگاه حاضر نمی شود.
2. طلاق غیابی به درخواست زوجه: زن با اثبات شرایط عسر و حرج یا داشتن وکالت در طلاق، دادخواست طلاق را مطرح می کند و مرد در دادگاه حاضر نمی شود یا مجهول المکان است.

در هر دو حالت، نکته مهم این است که اصل حقوق مالی زن، از جمله مهریه، نفقه و اجرت المثل، تحت هیچ شرایطی از بین نمی رود و دادگاه مکلف به تعیین تکلیف آن ها پیش از ثبت نهایی طلاق است.

مهریه در طلاق غیابی: یک حق مسلم و غیرقابل انکار

یکی از اصلی ترین دغدغه های افراد درگیر در پرونده های طلاق غیابی، به ویژه زنان، وضعیت مهریه است. قانون مدنی ایران، مهریه را حق مالی زن می داند که به محض وقوع عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد و طلاق، چه حضوری و چه غیابی، تأثیری بر اصل استحقاق آن ندارد.

اصل کلی: مهریه همواره بر ذمه مرد است

مهریه، چه عندالمطالبه باشد و چه عندالاستطاعه، دینی است که مرد باید آن را به زن پرداخت کند. این دین، با انعقاد عقد نکاح بر عهده زوج قرار می گیرد و تنها در صورت بذل مهریه (بخشیدن آن توسط زن) یا عدم استحقاق در موارد خاص (مانند قبل از نزدیکی و طلاق، که نصف مهریه تعلق می گیرد) از ذمه مرد ساقط می شود. بنابراین، طلاق غیابی به هیچ وجه نمی تواند مانعی برای مطالبه و دریافت مهریه باشد. دادگاه ها همواره مکلف به احقاق این حق مالی هستند و تا زمانی که مهریه یا سایر حقوق مالی زوجه تعیین تکلیف نشود، حکم طلاق قابل اجرا و ثبت نهایی نخواهد بود.

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه در طلاق غیابی

نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) در نحوه مطالبه آن در طلاق غیابی تفاوت هایی ایجاد می کند:

• مهریه عندالمطالبه: این نوع مهریه به محض عقد بر عهده مرد قرار گرفته و زن می تواند در هر زمانی آن را مطالبه کند. در طلاق غیابی نیز زن می تواند با ثبت دادخواست مطالبه مهریه، از طریق دادگاه اقدام به توقیف اموال منقول و غیرمنقول مرد (مانند حساب بانکی، خودرو، ملک یا سهام) کند تا مهریه از محل آن پرداخت شود. شناسایی اموال مرد غایب می تواند از طریق استعلام از مراجع مختلف مانند اداره ثبت اسناد، بانک مرکزی، راهنمایی و رانندگی و بورس اوراق بهادار صورت گیرد.
• مهریه عندالاستطاعه: در این حالت، پرداخت مهریه منوط به توانایی مالی مرد است. در طلاق غیابی، زن علاوه بر مطالبه مهریه، باید استطاعت مالی مرد را نیز به دادگاه ثابت کند. اثبات استطاعت می تواند از طریق ارائه مدارکی دال بر دارایی های مرد یا درآمد او انجام شود. در صورتی که مرد مجهول المکان باشد، اثبات استطاعت پیچیده تر خواهد بود، اما با کمک وکیل متخصص و تحقیقات قضایی، امکان پذیر است.

مهریه، اعم از عندالمطالبه یا عندالاستطاعه، حقی است که به موجب عقد نکاح برای زن ایجاد می شود و طلاق غیابی به هیچ وجه موجب تضییع یا اسقاط آن نمی گردد و دادگاه مکلف به تضمین پرداخت آن است.

مهریه در طلاق غیابی از طرف مرد (خواهان طلاق: زوج)

زمانی که مرد اقدام به طرح دعوای طلاق غیابی می کند، به دلیل غیبت یا عدم حضور زن، حکم طلاق غیابی صادر می شود. در این شرایط نیز حقوق مالی زن از جمله مهریه، کماکان باید پرداخت شود.

حق طلاق برای مرد و لزوم پرداخت حقوق مالی

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، حق طلاق اصولاً با مرد است. اما این حق مطلق نیست و مرد موظف است تمامی حقوق مالی زن را قبل از ثبت طلاق پرداخت یا تعیین تکلیف کند. این حقوق شامل مهریه، نفقه معوقه، اجرت المثل ایام زوجیت و در صورت وجود شرایط، تنصیف دارایی (نصف اموال مرد) می شود. حتی در صورت غیبت زن، دادگاه نمی تواند حکم طلاق را بدون تعیین تکلیف این حقوق صادر و ثبت نماید. دادگاه ابتدا اقدام به ابلاغ دادخواست به زن می کند و در صورت عدم حضور او، با رعایت تشریفات قانونی، حکم طلاق غیابی را صادر می کند. با این حال، اجرای این حکم منوط به پرداخت یا تودیع حقوق مالی زن خواهد بود.

حق واخواهی زوجه

پس از صدور حکم طلاق غیابی از سوی مرد، زن ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ واقعی (یا تاریخ اطلاع از رأی در صورت ابلاغ قانونی) فرصت دارد تا به آن واخواهی کند. واخواهی به معنای اعتراض به رأی غیابی در همان دادگاهی است که رأی را صادر کرده است. در طول این مدت، زن می تواند ضمن واخواهی، نسبت به مطالبه مهریه و سایر حقوق مالی خود اقدام کند. در صورت واخواهی، پرونده مجدداً مورد رسیدگی قرار می گیرد و فرصتی برای زن فراهم می شود تا از حقوق خود دفاع نماید. این فرصت، بسیار حائز اهمیت است و می تواند سرنوشت پرونده را تغییر دهد.

نحوه اقدام زن برای مطالبه مهریه در این شرایط

اگر زن پس از صدور حکم طلاق غیابی از سوی مرد، متوجه آن شود و قصد مطالبه مهریه را داشته باشد، می تواند به شرح زیر اقدام کند:

1. ثبت دادخواست واخواهی: ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ یا اطلاع، دادخواست واخواهی را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند.
2. ثبت دادخواست مطالبه مهریه: همزمان با واخواهی یا به صورت جداگانه، دادخواست مطالبه مهریه را نیز ثبت کند. در این دادخواست، می تواند تقاضای توقیف اموال مرد را نیز مطرح نماید.
3. حضور در دادگاه: در جلسات دادگاه حاضر شده و ادله و مستندات خود را برای اثبات حقانیت مهریه و سایر حقوق مالی ارائه دهد.

در این شرایط، دادگاه به حقوق زن رسیدگی خواهد کرد و مرد ملزم به پرداخت مهریه و سایر حقوق مالی خواهد بود تا طلاق نهایی شود. حتی اگر زن به دلایلی موفق به واخواهی نشود، حق مهریه او کماکان باقی است و می تواند با طرح دعوای مستقل، آن را مطالبه کند.

مهریه در طلاق غیابی از طرف زن (خواهان طلاق: زوجه)

طلاق غیابی از طرف زن معمولاً در شرایطی خاص و با اثبات عسر و حرج یا با داشتن وکالت در طلاق امکان پذیر است. در این حالت نیز مهریه به عنوان یک حق مسلم برای زن محفوظ خواهد بود.

شرایط طلاق غیابی از طرف زن (اثبات عسر و حرج)

زن برای اینکه بتواند در غیاب مرد، درخواست طلاق دهد، باید یکی از موارد عسر و حرج یا داشتن وکالت در طلاق را به دادگاه ثابت کند. برخی از مهم ترین مصادیق عسر و حرج که در ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی و شروط ضمن عقد نکاح ذکر شده اند، عبارتند از:

• مفقودالاثر بودن مرد: اگر مرد به مدت حداقل چهار سال تمام مفقودالاثر باشد و از او هیچ خبری در دست نباشد، زن می تواند درخواست طلاق دهد. در این صورت، دادگاه اقدام به انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار می کند و اگر پس از یک سال از اولین آگهی، کماکان خبری از مرد نشود، حکم موت فرضی صادر و زن می تواند طلاق غیابی بگیرد.
• عدم پرداخت نفقه: اگر مرد به مدت حداقل ۶ ماه نفقه زن را بدون عذر موجه پرداخت نکند و امکان الزام او به پرداخت نفقه نیز نباشد (مانند مجهول المکان بودن)، زن می تواند به دلیل عسر و حرج درخواست طلاق غیابی کند. البته اثبات عدم تمکین خاص در این موارد نیز ضروری است.
• ترک زندگی مشترک و سوء معاشرت: ترک زندگی خانوادگی توسط زوج به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب در یک سال بدون عذر موجه، اعتیاد مضر مرد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی، ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر که ادامه زندگی را برای زن غیرقابل تحمل کند، و ابتلای مرد به بیماری های صعب العلاج که دوام زندگی مشترک را مختل کند، از دیگر دلایل عسر و حرج هستند.
• محکومیت به حبس طولانی: اگر مرد به حبس قطعی پنج سال یا بیشتر محکوم شود، زن می تواند به دلیل عسر و حرج درخواست طلاق غیابی کند.
• داشتن وکالت در طلاق: اگر زن از طرف مرد وکالت بلاعزل در طلاق داشته باشد، این طلاق دیگر به معنای واقعی غیابی نیست، بلکه بر اساس اختیار تفویض شده به زن، طلاق صورت می گیرد. در این حالت، زن به عنوان وکیل مرد، اقدام به ثبت طلاق می کند و دیگر نیازی به اثبات عسر و حرج یا صدور رأی غیابی نیست. مهریه نیز بر اساس مفاد وکالت نامه (مانند بخشیدن بخشی از مهریه در ازای حق طلاق) تعیین تکلیف می شود.

چگونگی مطالبه و وصول مهریه توسط زن

حتی در طلاق غیابی از طرف زن، حق مهریه کماکان محفوظ است و زن می تواند آن را مطالبه کند. مسیرهای وصول مهریه در این شرایط عبارتند از:

• توقیف اموال منقول و غیرمنقول: اگر مرد مجهول المکان باشد، دادگاه می تواند با درخواست زن، اقدام به شناسایی و توقیف اموال مرد (مانند حساب بانکی، خودرو، ملک، سهام، حقوق بازنشستگی) کند. این اقدام از طریق استعلام از نهادهای ذی ربط صورت می گیرد. در صورتی که اموال توقیف شده کفایت کند، مهریه از محل فروش آن ها پرداخت می شود.
• حکم جلب: در صورتی که مرد هیچ مالی برای توقیف نداشته باشد و پس از مدتی محل او شناسایی شود، زن می تواند برای وصول مهریه، تقاضای حکم جلب او را از دادگاه بخواهد.
• دادخواست اعسار از مهریه: اگر مرد پس از پیدا شدن، توانایی مالی برای پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه تقدیم کند. در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط مهریه صادر می کند و مرد ملزم به پرداخت اقساط خواهد بود.
• محدودیت سقف ۱۱۰ سکه: لازم به ذکر است که طبق ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، در حال حاضر مرد فقط تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی (یا معادل آن) بابت مهریه، در صورت عدم توانایی پرداخت، بازداشت می شود. برای مبالغ مازاد بر ۱۱۰ سکه، بازداشت اعمال نمی شود، مگر اینکه اثبات شود مرد تمکن مالی دارد و قصد پنهان کاری اموال را داشته است.

پیگیری مطالبه مهریه در شرایط طلاق غیابی، به ویژه در موارد مجهول المکان بودن مرد، نیازمند دقت و تخصص حقوقی بالایی است. بنابراین، بهره مندی از مشاوره وکلای متخصص در این زمینه بسیار توصیه می شود.

مراحل اجرایی مطالبه مهریه در طلاق غیابی (گام به گام)

مطالبه مهریه در پرونده های طلاق غیابی، نیازمند طی کردن یک فرآیند قانونی مشخص است. آگاهی از این مراحل می تواند به تسریع و موفقیت در پرونده کمک کند.

۱. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

نخستین گام، ثبت دادخواست مطالبه مهریه (و یا دادخواست طلاق غیابی به همراه مطالبه مهریه) در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. در این مرحله، زن باید مدارک هویتی و سند ازدواج خود را ارائه دهد. فرم دادخواست باید با دقت و به تفصیل تکمیل شود و در آن نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) و میزان آن مشخص گردد.

۲. ابلاغ دادخواست به زوج

پس از ثبت دادخواست، دادگاه مکلف است اخطاریه و نسخه ای از دادخواست را به زوج ابلاغ کند. این مرحله در طلاق غیابی، خصوصاً در صورت مجهول المکان بودن مرد، از حساسیت بالایی برخوردار است. روش های ابلاغ عبارتند از:

• ابلاغ واقعی: ابلاغ به خود شخص زوج.
• ابلاغ قانونی: ابلاغ به بستگان درجه اول زوج در محل اقامت او یا از طریق الصاق به درب منزل.
• ابلاغ از طریق انتشار آگهی: در صورتی که مرد مجهول المکان باشد، دادگاه با دستور قاضی، مشخصات زوج و موضوع دعوا را در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار آگهی می کند.

در صورت ابلاغ از طریق آگهی و عدم حضور زوج، رأی غیابی صادر خواهد شد.

۳. رسیدگی در دادگاه خانواده

پس از ابلاغ، پرونده برای رسیدگی به دادگاه خانواده ارجاع می شود. در جلسات دادرسی، قاضی به بررسی ادله و مستندات ارائه شده توسط خواهان (زن) می پردازد. اگر زن درخواست طلاق غیابی داده باشد، باید دلایل عسر و حرج یا وکالت در طلاق خود را به اثبات برساند. در مورد مهریه، اگر عندالمطالبه باشد، اصل حقانیت مهریه بررسی می شود و اگر عندالاستطاعه باشد، زن باید توانایی مالی مرد را نیز ثابت کند.

۴. صدور حکم و اجراییه مهریه

پس از بررسی های لازم، دادگاه حکم نهایی را صادر می کند. اگر حکم به پرداخت مهریه باشد، پس از قطعیت یافتن آن (اتمام مهلت واخواهی، تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی)، اجراییه صادر می شود. اجراییه سندی است که به زن اجازه می دهد تا برای وصول مهریه از طریق اجرای احکام دادگستری اقدام کند.

۵. پیگیری برای توقیف اموال یا سایر اقدامات قانونی

با داشتن اجراییه، زن می تواند برای توقیف اموال مرد به اجرای احکام مراجعه کند. این اموال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• حساب های بانکی
• حقوق و مزایای دریافتی از سازمان ها (یک سوم یا یک چهارم)
• خودرو، ملک، سهام
• سایر دارایی های منقول و غیرمنقول

در صورت عدم شناسایی اموال، زن می تواند تقاضای صدور جلب زوج را بنماید. همچنین اگر مرد پس از شناسایی، مدعی اعسار (ناتوانی مالی) باشد، می تواند دادخواست اعسار داده و در صورت تأیید، مهریه به صورت اقساطی پرداخت خواهد شد.

۶. نقش وکیل در تسریع و موفقیت فرآیند

پرونده های طلاق غیابی و مطالبه مهریه، به ویژه در صورت مجهول المکان بودن مرد، پیچیدگی های حقوقی فراوانی دارند. حضور وکیل متخصص خانواده می تواند نقش بسیار مهمی در تسریع فرآیند، جمع آوری مستندات لازم، پیگیری دقیق ابلاغ ها و توقیف اموال، و در نهایت، احقاق حقوق زن ایفا کند. وکیل با اشراف به قوانین و رویه قضایی، می تواند بهترین راهکارها را برای موفقیت در پرونده ارائه دهد.

مدارک لازم برای طرح دعوای مهریه در طلاق غیابی

برای طرح دعوای مطالبه مهریه در طلاق غیابی، جمع آوری و ارائه مدارک صحیح و کامل از اهمیت بالایی برخوردار است. این مدارک، اساس و مبنای رسیدگی دادگاه را تشکیل می دهند.

مدارک اصلی و ضروری عبارتند از:

1. شناسنامه و کارت ملی: مدارک هویتی خواهان (زن) برای اثبات هویت و صلاحیت طرح دعوا.
2. سند ازدواج (عقدنامه): مهم ترین مدرک که وجود رابطه زوجیت و میزان مهریه توافق شده را اثبات می کند. بدون این سند، مطالبه مهریه امکان پذیر نیست.
3. دادخواست مطالبه مهریه: فرم قانونی که باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شود و در آن درخواست های مشخص (مانند مطالبه مهریه و تقاضای توقیف اموال) ذکر شده باشد.
4. مدارک اثبات شرایط طلاق غیابی (در صورت درخواست طلاق از سوی زن): اگر زن خواهان طلاق غیابی باشد، باید مدارکی دال بر وجود شرایط عسر و حرج یا وکالت در طلاق ارائه دهد. این مدارک می تواند شامل موارد زیر باشد:
   • گواهی عدم پرداخت نفقه از طریق اداره حمایت خانواده یا گواهی شهود.
   • گزارش پزشکی قانونی در مورد ضرب و شتم.
   • گواهی مفقودالاثر بودن مرد (مثلاً گواهی از کلانتری یا مراجع ذی صلاح).
   • رونوشت حکم قطعی حبس مرد.
   • وکالت نامه در طلاق.
5. وکالت نامه (در صورت داشتن وکیل): اگر زن از طریق وکیل اقدام می کند، وکالت نامه رسمی وکیل نیز باید ارائه شود.

تهیه و تنظیم دقیق این مدارک و ارائه آن ها به دادگاه، گام مهمی در پیشبرد پرونده و احقاق حقوق زن محسوب می شود.

مدت زمان و هزینه های طلاق غیابی و مطالبه مهریه

پرونده های طلاق غیابی، به دلیل پیچیدگی های ابلاغ و شناسایی طرف غایب، معمولاً طولانی تر از طلاق های حضوری هستند و هزینه های خاص خود را دارند.

مدت زمان

مدت زمان رسیدگی به پرونده طلاق غیابی و مطالبه مهریه به عوامل متعددی بستگی دارد:

• مجهول المکان بودن مرد: اگر مرد مجهول المکان باشد، فرآیند ابلاغ از طریق آگهی و تحقیقات برای شناسایی اموال، زمان بر خواهد بود. این مرحله به تنهایی می تواند چندین ماه به طول بینجامد.
• واخواهی و تجدیدنظرخواهی: پس از صدور حکم غیابی، هر یک از طرفین ۲۰ روز فرصت واخواهی، و پس از آن ۲۰ روز فرصت تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر، و سپس ۲۰ روز فرصت فرجام خواهی در دیوان عالی کشور را دارند. طی شدن تمامی این مراحل می تواند تا یک سال یا بیشتر به طول بینجامد.
• شناسایی و توقیف اموال: پس از قطعیت حکم مهریه، فرآیند شناسایی و توقیف اموال و سپس مزایده آن ها نیز زمان بر است و به همکاری ادارات مختلف و وضعیت دارایی های مرد بستگی دارد.

با توجه به این عوامل، نمی توان زمان مشخصی برای اتمام پرونده تعیین کرد، اما غالباً بین ۶ ماه تا ۲ سال (و در موارد بسیار پیچیده بیشتر) به طول می انجامد. حضور وکیل متخصص می تواند این فرآیند را تا حدودی تسریع کند.

هزینه ها

هزینه های مربوط به طلاق غیابی و مطالبه مهریه شامل موارد زیر است:

• هزینه های دادرسی: شامل هزینه ثبت دادخواست، ابطال تمبر و سایر هزینه های قانونی که بر اساس تعرفه های مصوب قوه قضائیه محاسبه می شود. این هزینه ها برای دادخواست مهریه معمولاً بر اساس میزان مهریه درخواستی است.
• هزینه های ابلاغ: به ویژه در صورت نیاز به ابلاغ از طریق انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار.
• هزینه های کارشناسی: در مواردی که نیاز به کارشناسی برای تعیین ارزش اموال یا تعیین نفقه باشد.
• حق الوکاله وکیل: در صورت بهره گیری از خدمات وکیل، حق الوکاله بر اساس توافق با وکیل و تعرفه های قانونی مشخص می شود.
• هزینه های اجرایی: شامل نیم عشر دولتی در مرحله اجرای احکام، که معمولاً از محکوم علیه (مرد) دریافت می شود.

تخمین دقیق هزینه ها بدون بررسی جزئیات پرونده دشوار است، اما این هزینه ها می توانند برای افراد درگیر بار مالی قابل توجهی ایجاد کنند. زنان می توانند در صورت عدم توانایی پرداخت هزینه های دادرسی، تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را به دادگاه تقدیم کنند.

عده در طلاق غیابی

یکی دیگر از موضوعات مهم در طلاق غیابی، مسئله عده است. عده، مدتی است که زن پس از طلاق یا فوت همسر، نمی تواند ازدواج کند و باید آن را رعایت نماید. تکلیف مهریه، فارغ از رعایت عده، به قوت خود باقی است، اما رعایت عده برای زن از نظر شرعی و قانونی الزامی است.

انواع عده در طلاق غیابی:

1. عده طلاق رجعی و بائن:
   • در طلاق رجعی (که مرد می تواند در طول عده به زن رجوع کند)، مدت عده سه طهر (سه دوره پاکی از عادت ماهانه) یا سه ماه است.
   • در طلاق بائن (که مرد حق رجوع ندارد)، در صورت عدم نزدیکی، عده ای لازم نیست. اما در صورت نزدیکی و غیر باردار بودن، همان عده طلاق رجعی (سه طهر یا سه ماه) و در مورد زنانی که عادت ماهانه نمی بینند یا یائسه شده اند، سه ماه است.
2. عده وفات: اگر طلاق غیابی به دلیل موت فرضی مرد (پس از چهار سال مفقودالاثر بودن و صدور حکم دادگاه) باشد، زن باید عده وفات نگه دارد که چهار ماه و ده روز است.
3. عده بارداری: اگر زن در زمان طلاق باردار باشد، عده او تا زمان وضع حمل خواهد بود، حتی اگر بیشتر از عده های معمول به طول انجامد.

نکته مهم این است که رعایت عده، هیچ تأثیری بر حق مهریه زن ندارد. زن حتی پس از پایان عده نیز می تواند مهریه خود را مطالبه و پیگیری کند. هدف از تعیین عده، اطمینان از عدم بارداری زن از همسر سابق و حفظ نسب فرزندان است.

جمع بندی و توصیه پایانی

مهریه به عنوان مهم ترین حق مالی زن در عقد نکاح، تحت هر شرایطی از جمله طلاق غیابی، حق مسلم و غیرقابل انکار اوست. قانون مدنی و رویه قضایی، حمایت کاملی از این حق به عمل می آورند و طلاق غیابی به هیچ عنوان مانع از مطالبه و وصول مهریه نخواهد شد. چه طلاق غیابی از سوی مرد باشد و چه از سوی زن (با اثبات عسر و حرج یا وکالت در طلاق)، دستگاه قضایی مکلف به تعیین تکلیف مهریه و سایر حقوق مالی زوجه قبل از ثبت نهایی طلاق است.

مراحل مطالبه مهریه در طلاق غیابی شامل ثبت دادخواست، ابلاغ به زوج (حتی از طریق آگهی در صورت مجهول المکان بودن)، رسیدگی در دادگاه، صدور حکم و اجراییه، و در نهایت پیگیری برای توقیف اموال یا سایر اقدامات قانونی نظیر حکم جلب می شود. نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) در نحوه اثبات و مطالبه آن تفاوت ایجاد می کند که نیازمند توجه دقیق است.

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و مراحل طولانی مدت پرونده های طلاق غیابی، به ویژه در شناسایی و توقیف اموال مرد غایب، بهره مندی از خدمات وکلای متخصص خانواده برای اطمینان از احقاق کامل حقوق و تسریع فرآیند، امری ضروری و بسیار حیاتی است. مشاوره با یک وکیل آگاه، می تواند از تضییع حقوق شما جلوگیری کرده و مسیر قانونی را برای شما هموارتر سازد.