
به گزارش خبرگزاری وبگردی اسفند ۱۳۲۳ حسن انوشه نویسنده پژوهشگر تاریخ و زبان و ادبیات فارسی و سرپرست گروه نویسندگان دانشنامه ادب فارسی در یکی از روستاهای بابل متولد شد و پنج سال پیش ۲۳ فرودین ۱۳۹۹ از دنیا رفت.
به گزارش وبگردی انوشه تحصیلات خود را در بابل گذراند و در ادامه تحصیلاتش را در رشته زبان و ادبیات عرب در سال ۱۳۴۴ در دانشگاه تهران آغاز کرد و در سال ۱۳۴۸ دانش آموخته شد. پس از فارغ التحصیلی به سربازی رفت و در دوران سربازی با بهاءالدین خرمشاهی آشنا شد. خرمشاهی او را به کامران فانی و سعید حمیدیان معرفی کرد. همچنین در این مدت زبان انگلیسی را فراگرفت. حسن انوشه پس از پایان سربازی در سال ۱۳۵۰ به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمد و تا هنگام انقلاب در مدارس شاهی (قائم شهر کنونی) و بابل آموزش می داد.
کامران فانی در مراسم بزرگداشت حسن انوشه درباره او گفته بود: «در سال ۱۳۴۵ و پس از آن که رشته ادبیات را در دانشگاه به پایان بردم به سربازی رفته و در آنجا با حسن انوشه آشنا شدم و علاوه بر آن بهاءالدین خرمشاهی و سعید حمیدیان بودند که خرمشاهی و انوشه به خاطر هم قد بودن با هم و حتی در یک تخت دوطبقه افتادند و من و حمیدیان هم با هم. پس از دوران آموزشی در آن سال ها معمول بود که لیسانسه ها بویژه ادبیات فارسی و زبان به سپاه دانش می رفتند اما تابستان سال ۴۸ که اختلافات ایران و عراق جدی شد و در آستانه جنگ تمام عیار قرار گرفتند ما هم خود داوطلبانه به خوزستان رفتیم. اگرچه جنگی درنگرفت اما ما در آن زمان به سربازان و افسران آموزش زبان ادبیات و تاریخ می دادیم. بدین ترتیب گردان ما زیر چادر تبدیل به مرکز آموزش شده بود. در آنجا بود که متوجه شدم انسان ها بالقوه خواننده کتاب هستند؛ در ابتدا اگرچه سربازان کتاب ها را با تأنی قبول می کردند اما به مرور علاقه مند مطالعه شدند. پس از این دوره اگرچه هر یک به شهر خود بازگشتیم اما رابطه نزدیک مان و همفکری و همدلی مان حفظ شد و ایام نوروز و تابستان رفت و آمد داشتیم.
انوشه دبیر در دبیرستان ها شد و من هم به چاپ کتاب روی آوردم. اما حس می کردم انوشه با این وسعت دانش به تاریخ ایران می تواند کار کند. به او گفتم بدون دانستن زبان خارجی بین المللی – که تا آن زمان نمی دانست – نمی توان پیشرفت کرد. من کتاب کوچک تاریخ جهان را به انوشه دادم که با علاقه خواند به صورتی که پس از آن به زبان انگلیسی مسلط شد و تاریخ غزنویان را در سال ۱۳۵۶ ترجمه کرد. از آن زمان راهش را پیدا کرد و تا امروز فراز و فرودهای بسیاری داشته است.»
حسن انوشه همزمان کار ترجمه را نیز آغاز کرد. نخستین برگردان او تاریخ کوتاهی از دریانوردی در جهان بود. اما نوشته های خود را گم کرد و انتشار آن سرانجامی نیافت. پس از آن کتاب تاریخ غزنویان نوشته کلیفورد ادموند باسورث را به پیشنهاد کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی ترجمه کرد و مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر آن را در سال ۱۳۵۵ منتشر کرد.
او از همان اوایل دهه ۶۰ که دایرةالمعارف تشیع به راه افتاد با این پروژه همکاری کرد و حدود ۲۵۰۰ مدخل برای آن نوشت. در سال ۱۳۶۳ به همراه انتشارات امیرکبیر برگردان یکی از جلدهای تاریخ ایران کمبریج و همچنین کتاب ایران و تمدن ایرانی نوشته کلمان اوار را منتشر کرد. سپس برگردان ایران در سپیده دم تاریخ نوشته جرج کامرون را در سال ۱۳۶۵ با همراهی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر کرد. در اوایل دهه ۱۳۷۰ (خورشیدی) یکی دیگر از جلدهای تاریخ ایران کمبریج و همچنین یک جلد از تاریخ آفریقا را در انتشارات علمی و فرهنگی منتشر کرد.
در سال ۱۳۷۲ به دعوت احمد مسجدجامعی شروع به تدوین کتابی درباره ادب فارسی کرد که به نام «دانشنامه ادب فارسی» شناخته شده است.
او زمانی که سخن از تهدید زبان فارسی در میان بود گفته بود: «حرف بیهوده ای است و اصلا زبان فارسی چرا باید در معرض تهدید باشد؟ زبان ما شناسنامه دار است و چندهزارساله و به این زودی ها از بین نمی رود. زبان فارسی به گسترش فرهنگ جهانی کمک و خدمت کرده است و بالای ۱۱۰ میلیون گویش ور دارد که به آن حرف می زنند.»
او همچنین معتقد بود «غلط نویسی ضرر ندارد!» و «درست ننوشتن آسیبی ندارد!» و می گفت: زبان را گویندگان آن و کسانی که به آن زبان حرف می زنند و فکر می کنند نگه می دارند و این مسئله را که گذر زمان به زبان آسیب می رساند جدی نگیرید. این غلط نوشتن ها به مرور زمان کنار می روند. زبان مانند جریان رود می ماند و این غلط ها کف روی آب است و از بین می رود. غلط نویسی در همه زبان ها هست. برخی غلط و کج و کوله می نویسند و کلمات را می شکنند اما زبان معیار همیشه باقی می ماند و نباید ترسید. شاعری که شعر می گوید شعر غلط نمی تواند بگوید.
همچنین همراه با برخی دیگر از فرهنگ نویسان کتاب «فرهنگ زندگینامه ها» را در اواخر دهه ۶۰ منتشر کرد.
حسن انوشه در دهه آخر عمر خود به نگارش دو فرهنگ پرداخت؛ یکی درباره فارسی افغانستان به نام «فارسی ناشنیده» که در جوایز کتاب سال از آن ستایش شد و دیگری «دانشنامه مازندران» که به خاطر آن بنیادی را در بابل تأسیس کرد.
یکی از مشهورترین کارهای ویراستاری حسن انوشه ویراستاری جلد نهم «تاریخ تمدن» (عصر ولتر) ویل دورانت است. او در سال های پایانی زندگی سرپرستی بخش تاریخ «دایرةالمعارف بزرگ اسلامی» را بر عهده داشت.
از دیگر آثار حسن انوشه می توان به «تاریخ ایران کیمبریج: از ظهور اسلام تا آمدن دولت سلجوقیان» «تاریخ ایران کیمبریج: از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان» «تاریخ ایران کیمبریج: از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان» «ایران و تمدن ایرانی کلمان هوار» ترجمه «ایران در سپیده دم تاریخ» و غیره اشاره کرد.
۲۴۴
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "مردی که معتقد بود غلط نویسی ضرر ندارد!" هستید؟ با کلیک بر روی فرهنگ و هنر، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "مردی که معتقد بود غلط نویسی ضرر ندارد!"، کلیک کنید.