انواع پلوها همراه همیشه غذاهای لذیذ ایرانی

پلوها، بخش جدایی ناپذیری از آشپزی ایرانی و سفره های رنگین ما هستند که با تنوع بی نظیر خود، طعم و عطر دلنشینی به غذاهای ایرانی می بخشند. این خوراک های برنجی، فراتر از یک غذای ساده، نمادی از فرهنگ غذایی غنی و اصیل ایران محسوب می شوند که در هر منطقه و مناسبتی، جلوه ای خاص از خود به نمایش می گذارند.

برنج، به عنوان ماده اصلی و قلب تپنده پلو، با افزودن انواع حبوبات، سبزیجات، گوشت، مرغ، و چاشنی هایی چون زعفران و ادویه های معطر، به شاهکاری از طعم و رنگ تبدیل می شود. از زرشک پلو و باقالی پلو که زینت بخش مجالس و مهمانی ها هستند تا لوبیا پلو و عدس پلو که غذایی کامل و مقوی برای روزهای عادی به شمار می آیند، هر یک جایگاه ویژه ای در ذائقه ایرانیان دارند.

این غذای لذیذ، با همراهی خورش ها، ته دیگ طلایی، و دورچین هایی مانند سالاد شیرازی، ماست و ترشی، تجربه ای دلنشین از سفره ایرانی را رقم می زنند. در ادامه این مقاله، به کاوش در دنیای وسیع و متنوع پلوهای ایرانی می پردازیم و جزئیات هر یک را بررسی خواهیم کرد.

جایگاه پلو در فرهنگ ایرانی

پلو، تنها یک غذای ساده نیست؛ بلکه ستون فقرات آشپزی ایرانی و نمادی از مهمان نوازی و اصالت فرهنگ غذایی این سرزمین است. از دیرباز، برنج در ایران جایگاهی ویژه داشته و تبدیل آن به پلو، هنری است که نسل به نسل منتقل شده است. در هر خانه و منطقه ای، پلو با آداب و رسوم خاص خود پخته و سرو می شود. این غذای لذیذ، در مناسبت های خاص مانند نوروز، شب یلدا، عروسی ها و جشن ها، حضوری پررنگ دارد و اغلب با تزیینات زیبا و رنگارنگ، جلوه ای اشرافی به سفره می بخشد.

پلو، تنها یک غذای ساده نیست؛ بلکه ستون فقرات آشپزی ایرانی و نمادی از مهمان نوازی و اصالت فرهنگ غذایی این سرزمین است.

اهمیت پلو در غذاهای ایرانی تا جایی است که ضرب المثل ها و اصطلاحات زیادی نیز حول محور آن شکل گرفته اند. پلو، به دلیل قابلیت ترکیب با مواد متنوع، به غذایی انعطاف پذیر تبدیل شده است که می تواند با ذائقه و مواد اولیه موجود در هر منطقه سازگار شود. از پلوهای ساده و روزمره تا پلوهای مجلسی و پیچیده، هر یک داستانی از سنت ها و خلاقیت آشپزان ایرانی را روایت می کنند.

ته دیگ طلایی و خوش رنگ پلو نیز خود به تنهایی یک جاذبه انکارناپذیر است که بسیاری از ایرانیان، آن را بخش اصلی و محبوب پلو می دانند. این میراث آشپزی، همچنان زنده و پویاست و با گذشت زمان، بر تنوع و محبوبیت آن افزوده می شود.

انواع پلوهای معروف ایرانی

در میان گستره وسیع غذاهای ایرانی، پلوها جایگاه ویژه ای دارند و برخی از آن ها به دلیل محبوبیت و قدمت، شهرتی ملی یافته اند. این پلوها، با ترکیبات منحصر به فرد و طعم های دلنشین خود، بخش جدایی ناپذیری از سفره های ایرانیان در طول تاریخ بوده اند. هر یک از این پلوها، دستور پخت خاص خود را دارد و معمولاً با مرغ، گوشت یا انواع خورش سرو می شوند. آشنایی با این پلوهای معروف، درک عمیق تری از غنای آشپزی ایرانی به ما می دهد.

طرز تهیه زرشک پلو

زرشک پلو با مرغ، یکی از محبوب ترین و مجلسی ترین پلوها در آشپزی ایرانی است که زینت بخش مهمانی ها و جشن ها به شمار می رود. این غذای لذیذ با ترکیب رنگ های قرمز زرشک، طلایی زعفران و سفید برنج، جلوه ای بصری فوق العاده ای دارد. برای تهیه آن، ابتدا برنج را آبکش کرده و دم می کنیم. در مرحله بعد، زرشک را با کمی شکر و روغن تفت می دهیم تا براق شود و طعم ترش و شیرین دلنشینی پیدا کند. برخی آشپزها، خلال بادام یا پسته نیز به زرشک اضافه می کنند.

مرغ را نیز به صورت جداگانه با پیاز، رب گوجه فرنگی و ادویه های معطر پخته و مزه دار می کنند تا طعمی غنی و لذیذ داشته باشد. پس از دم کشیدن برنج، مقداری از آن را با زعفران دم کرده مخلوط کرده و برای تزیین کنار می گذارند. سپس برنج سفید را در دیس کشیده و روی آن را با زرشک تفت داده شده و برنج زعفرانی تزیین می کنند. مرغ پخته شده نیز در کنار دیس پلو سرو می شود. ته دیگ طلایی و ترد نیز از اجزای جدایی ناپذیر این پلو است که لذت آن را دوچندان می کند و از محبوبیت بالایی برخوردار است.

طرز تهیه باقالی پلو

باقالی پلو با گوشت گردن یا ماهیچه، یکی دیگر از پلوهای مجلسی و پرطرفدار آشپزی ایرانی است که به خصوص در فصل بهار، با باقالی تازه و شوید معطر، عطر و طعمی بی نظیر پیدا می کند. برای تهیه این غذای لذیذ، ابتدا برنج را آبکش می کنیم. سپس باقالی های پوست کنده را به همراه شوید تازه یا خشک شده، به برنج در حال جوش اضافه کرده یا به صورت لایه لایه با برنج دم می کنیم.

گوشت گردن یا ماهیچه را نیز به صورت جداگانه با پیاز، زردچوبه و ادویه های دلخواه می پزند تا کاملاً نرم و مزه دار شود. برخی افراد، از مرغ نیز به جای گوشت قرمز استفاده می کنند. پس از دم کشیدن پلو، آن را با زعفران دم کرده تزیین می کنند. باقالی پلو معمولاً با گوشت یا مرغ پخته شده، ماست و سالاد شیرازی سرو می شود. عطر شوید و طعم خاص باقالی، این پلو را به تجربه ای فراموش نشدنی در فرهنگ غذایی ایرانی تبدیل کرده است.

طرز تهیه سبزی پلو

سبزی پلو با ماهی، غذای سنتی و نمادین نوروز و یکی از پرطرفدارترین پلوها در آشپزی ایرانی است. این غذای لذیذ با سبزی های تازه و معطر، طعمی بی نظیر و عطری دل انگیز دارد که یادآور بهار و تازگی است. برای تهیه آن، برنج را آبکش کرده و سبزی های خرد شده شامل شوید، جعفری، گشنیز، تره، شنبلیله و سیر تازه (اختیاری) را به آن اضافه می کنیم.

می توان سبزی ها را به همراه برنج در هنگام آبکش کردن اضافه کرد یا به صورت لایه لایه در قابلمه ریخت. پلو را دم کرده و در کنار آن، ماهی تازه (معمولاً سفید یا قزل آلا) را سرخ یا کبابی می کنند. سبزی پلو با ماهی، ترشی و سالاد شیرازی سرو می شود. ته دیگ این پلو نیز با ترکیبی از برنج و سبزی، طعمی خاص و لذیذ پیدا می کند و یکی از بخش های محبوب این غذای ایرانی محسوب می شود.

طرز تهیه لوبیا پلو

لوبیا پلو، یک غذای ایرانی کامل و مقوی است که با ترکیب برنج، لوبیا سبز، گوشت چرخ کرده یا تکه ای و رب گوجه فرنگی تهیه می شود. این پلو به دلیل طعم دلنشین و سیرکننده اش، یکی از غذاهای محبوب در خانه های ایرانی است. برای تهیه آن، ابتدا پیاز را تفت داده، سپس گوشت چرخ کرده را اضافه کرده و تفت می دهیم تا رنگ آن تغییر کند. لوبیا سبز خرد شده را نیز اضافه کرده و کمی تفت می دهیم.

رب گوجه فرنگی و ادویه هایی مانند زردچوبه، دارچین و فلفل سیاه را اضافه کرده و خوب مخلوط می کنیم. این مایه را با برنج آبکش شده به صورت لایه لایه در قابلمه می ریزیم و اجازه می دهیم تا دم بکشد. لوبیا پلو معمولاً با سالاد شیرازی، ماست و ترشی سرو می شود. ته دیگ این پلو نیز بسیار محبوب است و با طعم و عطر خاص خود، لذت خوردن این غذای لذیذ را افزایش می دهد.

طرز تهیه عدس پلو

عدس پلو، یکی از پلوهای اقتصادی، مقوی و پرطرفدار در آشپزی ایرانی است که با ترکیب برنج و حبوبات (عدس) تهیه می شود. این غذای لذیذ را می توان به صورت ساده یا با اضافه کردن گوشت چرخ کرده، کشمش و خرما تهیه کرد. برای پخت آن، ابتدا عدس را می پزیم تا نیم پز شود. سپس برنج را آبکش کرده و عدس پخته شده را به آن اضافه می کنیم.

برخی نیز عدس را لایه لایه با برنج در قابلمه می ریزند. پلو را دم کرده و در صورت تمایل، پیاز داغ، کشمش و خرمای تفت داده شده را برای تزیین و افزودن طعم شیرین و شور به آن اضافه می کنند. عدس پلو را می توان با گوشت چرخ کرده قلقلی، خورش قیمه یا حتی ماست و ترشی سرو کرد. این پلو به دلیل سادگی، سرعت پخت و ارزش غذایی بالا، جایگاه ویژه ای در فرهنگ غذایی ایرانیان دارد.

پلوهای مخلوط و خاص ایرانی

آشپزی ایرانی گنجینه ای از پلوهای متنوع و خلاقانه است که هر کدام با ترکیبات خاص و منحصر به فرد خود، داستانی از ذائقه و هنر آشپزی را روایت می کنند. این پلوهای مخلوط و خاص، فراتر از پلوهای ساده، با افزودن مواد اولیه گوناگون مانند میوه ها، سبزیجات خاص و گوشت های متفاوت، طعم هایی نو و شگفت انگیز را به ارمغان می آورند. این غذاهای لذیذ، اغلب زینت بخش مجالس و سفره های مهمانی هستند و تنوع بی نظیری به فرهنگ غذایی ایران می بخشند.

طرز تهیه استانبولی پلو

استانبولی پلو، یک غذای ایرانی ساده، سریع و خوشمزه است که با برنج، گوجه فرنگی، سیب زمینی و گاهی گوشت چرخ کرده یا تکه ای تهیه می شود. این پلو به دلیل سهولت در پخت و طعم دلنشین، در بسیاری از خانه ها محبوب است. برای تهیه آن، ابتدا پیاز را تفت داده، سپس گوشت (در صورت تمایل) را اضافه کرده و تفت می دهیم. رب گوجه فرنگی و گوجه فرنگی خرد شده را اضافه کرده و می پزیم تا سس غلیظی به دست آید.

سیب زمینی های مکعبی خرد شده را نیز به این مایه اضافه کرده و کمی تفت می دهیم. سپس برنج آبکش شده را با این مایه لایه لایه در قابلمه می ریزیم و اجازه می دهیم تا دم بکشد. استانبولی پلو معمولاً با ماست، سالاد شیرازی و ترشی سرو می شود. ته دیگ سیب زمینی یا برنج این پلو نیز بسیار محبوب است و طعم خاصی به آن می بخشد. این پلو نمادی از سادگی و طعم های اصیل در آشپزی ایرانی است.

طرز تهیه آلبالو پلو

آلبالو پلو، یک پلو تابستانی و مجلسی است که با طعم ترش و شیرین آلبالو، برنج و مرغ یا گوشت قلقلی تهیه می شود. این غذای لذیذ با رنگ های جذاب و طعم دلنشین خود، یکی از خاص ترین غذاهای ایرانی به شمار می رود. برای تهیه آن، ابتدا آلبالوهای هسته گرفته را با شکر و کمی آب می پزیم تا شربت غلیظی به دست آید.

مرغ را نیز به صورت جداگانه پخته و ریش ریش می کنیم یا از کوفته قلقلی استفاده می شود. برنج را آبکش کرده و سپس در قابلمه، لایه لایه برنج، آلبالو و مرغ یا کوفته قلقلی را می ریزیم و اجازه می دهیم تا دم بکشد. مقداری از شربت آلبالو را نیز می توان روی برنج ریخت تا طعم و رنگ بهتری پیدا کند. آلبالو پلو را می توان با کمی زعفران دم کرده تزیین کرد و با ماست و سبزی خوردن سرو می شود. این پلو نمادی از ترکیب خلاقانه میوه ها با برنج در آشپزی ایرانی است.

طرز تهیه مرصع پلو

مرصع پلو، به معنای پلو جواهرنشان، یکی از مجلسی ترین، رنگارنگ ترین و لذیذترین پلوهای ایرانی است که در مهمانی های خاص و عروسی ها سرو می شود. این پلو با ترکیب برنج سفید، زرشک، خلال بادام، پسته، پوست پرتقال، هویج و زعفران، جلوه ای خیره کننده و طعمی بی نظیر دارد. برای تهیه آن، ابتدا هر یک از خلال ها (بادام، پسته، پوست پرتقال، هویج) و زرشک را به صورت جداگانه با کمی شکر و روغن تفت می دهیم تا براق و خوش طعم شوند.

برنج را آبکش کرده و دم می کنیم. سپس مواد تفت داده شده را به صورت مجزا یا مخلوط، روی برنج دم کشیده تزیین می کنیم. مقداری زعفران دم کرده نیز برای رنگ و عطر بیشتر استفاده می شود. این پلو معمولاً با مرغ پخته شده یا گوشت قلقلی سرو می شود. مرصع پلو نه تنها یک غذای لذیذ است، بلکه یک اثر هنری در آشپزی ایرانی محسوب می شود که نشان دهنده دقت و ظرافت در فرهنگ غذایی ایران است.

طرز تهیه کلم پلو

کلم پلو، به خصوص کلم پلو شیرازی، یک غذای ایرانی اصیل و بسیار محبوب است که با ترکیب برنج، کلم قمری (یا کلم برگ)، سبزیجات معطر و کوفته قلقلی کوچک تهیه می شود. این پلو با عطر و طعم خاص خود، تجربه ای متفاوت از پلوهای مخلوط را ارائه می دهد. برای تهیه آن، ابتدا کلم را خرد کرده و با پیاز تفت می دهیم. سپس سبزی های معطر (شوید، تره، ریحان، ترخون) را اضافه کرده و کمی تفت می دهیم.

گوشت چرخ کرده را نیز با پیاز و ادویه، به صورت قلقلی های کوچک آماده کرده و سرخ می کنیم. برنج را آبکش کرده و سپس در قابلمه، لایه لایه برنج، مخلوط کلم و سبزی و کوفته قلقلی ها را می ریزیم. مقداری زعفران دم کرده نیز برای عطر و رنگ بهتر استفاده می شود. کلم پلو معمولاً با سالاد شیرازی و ماست سرو می شود. این پلو نمادی از آشپزی منطقه ای و استفاده خلاقانه از سبزیجات در فرهنگ غذایی ایران است.

طرز تهیه رشته پلو

رشته پلو، یک غذای ایرانی سنتی است که بیشتر در ایام عید نوروز و چهارشنبه سوری پخته می شود. این پلو با ترکیب برنج و رشته پلویی (رشته های نازک و برشته شده) تهیه می شود و اعتقاد بر این است که خوردن آن در آغاز سال نو، رشته کارها را تا پایان سال در دست نگه می دارد. برای تهیه آن، ابتدا رشته های پلویی را در کمی روغن تفت می دهیم تا طلایی و برشته شوند.

برنج را آبکش کرده و در هنگام آبکش کردن، رشته های تفت داده شده را به آن اضافه می کنیم و اجازه می دهیم تا همراه با برنج دم بکشد. رشته پلو را می توان به صورت ساده یا با افزودن کشمش، خرما، پیاز داغ و گوشت چرخ کرده قلقلی یا مرغ پخته شده سرو کرد. این پلو معمولاً با ماست یا ترشی همراه می شود و ته دیگ آن نیز طعمی خاص و لذیذ دارد. رشته پلو نمادی از آداب و رسوم و باورهای کهن در فرهنگ غذایی ایران است.

طرز تهیه پلو مشهدی

پلو مشهدی، که گاهی به آن پلو گوشت مشهدی نیز گفته می شود، یکی از غذاهای لذیذ و مجلسی شهر مشهد است که با ترکیب برنج، گوشت گوسفند یا گاو، حبوبات (مثل نخود یا لوبیا سفید) و ادویه های خاص تهیه می شود. این پلو به دلیل طعم غنی و پرملات خود، در مهمانی ها و مراسم ویژه سرو می شود. برای تهیه آن، ابتدا گوشت را با پیاز و ادویه می پزند تا کاملاً نرم شود.

حبوبات را نیز جداگانه می پزند. سپس برنج را آبکش کرده و در قابلمه، لایه لایه برنج، گوشت پخته شده، حبوبات و مقداری از آب گوشت را می ریزیم. برخی نیز از زرشک و زعفران برای تزیین و طعم دهی بیشتر استفاده می کنند. پلو مشهدی را معمولاً با سالاد شیرازی یا ماست سرو می کنند. این پلو نشان دهنده هنر آشپزی و استفاده از مواد اولیه بومی در فرهنگ غذایی مناطق مختلف ایران است.

طرز تهیه قنبر پلو

قنبر پلو، یک غذای ایرانی سنتی و کمتر شناخته شده است که اصالت آن به شهر شیراز برمی گردد. این پلو با ترکیبی از برنج، گوشت چرخ کرده، کشمش، گردو و رب انار یا شیره خرما تهیه می شود و طعمی شیرین و ملس دارد که آن را از دیگر پلوها متمایز می کند. برای تهیه آن، ابتدا پیاز را تفت داده، سپس گوشت چرخ کرده را اضافه کرده و تفت می دهیم.

بعد از پخت گوشت، کشمش و گردو را اضافه کرده و کمی تفت می دهیم. در مرحله بعد، رب انار یا شیره خرما را اضافه کرده و اجازه می دهیم تا مایه کمی جا بیفتد. برنج را آبکش کرده و سپس در قابلمه، لایه لایه برنج و مایه گوشت و کشمش را می ریزیم و اجازه می دهیم تا دم بکشد. قنبر پلو معمولاً با سالاد شیرازی یا سبزی خوردن سرو می شود. این پلو نمادی از خلاقیت و تنوع طعم ها در آشپزی ایرانی و به خصوص در فرهنگ غذایی شیراز است.

تنوع پلوها در آشپزی ایرانی، گواهی بر غنای بی بدیل فرهنگ غذایی این سرزمین است. از پلوهای ساده و روزمره تا پلوهای مجلسی و پیچیده، هر یک با مواد اولیه بومی و روش های پخت سنتی، قصه ای از ذائقه و آداب و رسوم ایرانیان را بازگو می کنند. این غذاهای لذیذ، نه تنها شکم را سیر می کنند، بلکه روح را نیز با عطر و طعم خود نوازش می دهند و خاطرات دلنشینی را بر جای می گذارند.

برنج به عنوان پایه، و حبوبات، سبزیجات، گوشت و مرغ به عنوان ارکان اصلی، در کنار چاشنی هایی چون زعفران، ته دیگ ترد و خورش های متنوع، مجموعه ای کامل از یک وعده غذایی اصیل ایرانی را فراهم می آورند.

پلو چیست؟

پلو یک غذای برنجی محبوب در آشپزی ایرانی است که در آن برنج پس از آبکش شدن، با مواد دیگری مانند حبوبات، سبزیجات، گوشت یا مرغ مخلوط شده و سپس دم می کشد. این شیوه پخت باعث می شود طعم مواد به خوبی به خورد برنج رفته و یک غذای لذیذ و کامل را ایجاد کند.

تفاوت چلو و پلو در چیست؟

تفاوت اصلی چلو و پلو در نحوه ترکیب برنج با سایر مواد است. چلو برنج ساده و سفید است که معمولاً به تنهایی یا با زعفران دم کرده سرو می شود و در کنار آن خورش یا کباب قرار می گیرد. اما در پلو، مواد دیگر مستقیماً با برنج مخلوط شده و با هم دم می کشند و یک غذای کامل را تشکیل می دهند.

پرطرفدارترین پلو ایرانی کدام است؟

تعیین پرطرفدارترین پلو ایرانی دشوار است، زیرا ذائقه ها متفاوتند. با این حال، زرشک پلو با مرغ و باقالی پلو با گوشت به دلیل جایگاه مجلسی و طعم بی نظیرشان، از محبوبیت بسیار بالایی برخوردارند و در اکثر مهمانی ها و مناسبت ها سرو می شوند. لوبیا پلو و عدس پلو نیز از جمله پلوهای پرطرفدار روزمره محسوب می شوند.

پلوهای ایرانی معمولا با چه موادی تهیه می شوند؟

پلوهای ایرانی معمولاً با برنج به عنوان ماده اصلی تهیه می شوند و با افزودن مواد متنوعی مانند انواع حبوبات (لوبیا، عدس، باقالی)، سبزیجات (شوید، جعفری، کلم)، گوشت (قرمز یا چرخ کرده) و مرغ غنی می شوند. چاشنی هایی مانند زعفران، پیاز، رب گوجه فرنگی، زرشک، کشمش و ادویه های مختلف نیز در طعم دهی آن ها نقش کلیدی دارند.

تاریخچه پلو در ایران چیست؟

تاریخچه پلو در ایران به قرون گذشته بازمی گردد. برنج از دیرباز در فرهنگ غذایی ایرانیان جای داشته و شیوه پخت آن به صورت پلو، به مرور زمان تکامل یافته است. در دوره صفویه و قاجاریه، پلو به عنوان غذایی اشرافی و مجلسی در دربارها و خانه های اعیان رواج یافت و با افزودن مواد متنوع، به شکل های امروزی خود دست یافت. این غذای لذیذ نمادی از غنای آشپزی ایرانی است.