گرچه حضور پرتعداد سگ های ولگرد زندگی در نقاط مختلف را با مشکل مواجه کرده، گروهی هنوز از «غذارسانی بی حساب» دست برنمی دارند و با خونسردی در پاسخ خطر سگ گزیدگی می گویند: «واکسن هاری بزنید!»
به گزارش وبگردی، متن پیش رو گزارش «مجله وبگردی» درباره فرابحرانی است که جدی گرفته نمی شود؛ «تا آمدم فرار کنم سریع آمد گازم گرفت؛ من را زد زمین، اول گونه هایم را گاز گرفت؛ بعد من با پا به آن لگد زدم و پایم را گرفت». این آخرین اظهارات «ضحی»، دختر بچه هشت ساله نکایی است که حدود سه هفته پیش، یعنی پنجم خرداد ماه، قربانی سگ های ولگرد شد و پس از یک هفته که تحت درمان بود جانش را از دست داد. مرگ ضحی در حالی رقم خورد که دقیقاً روز قبلش یک کودک شش ساله دزفولی که مورد حمله سگ های ولگرد قرار گرفته بود به دلیل ابتلاء به هاری قربانی شد. به این دو مورد باید کودک ده ساله مشهدی را هم اضافه کرد که بعد از چند هفته مجادله با هاری، چهار روز قبل از دست و رفت و داغ فرزند را به دل والدین خود نشاند.
نکته مهمی که چند خبر بالا آن را تایید می کند این است که این روزها در جای جای ایران با سگ و گربه های ولگرد مواجه هستیم که اغلب به صورت گله ای زندگی می کنند و زندگی در نقاط زیادی را با چالش رو به رو کرده اند. در این شرایط می توان گفت موضوع حمله حیوانات خیابانی به ویژه سگ ها به مردم، به یک فرابحران تبدیل شده است؛ فرابحرانی که جدی گرفته نمی شود و اقدام مشخصی درباره آن صورت نمی گیرد.
بنا بر اخبار و آمار، روزانه صدها نفر توسط سگ های صاحب دار یا بدون صاحب در کشور گزیده می شوند و این بدان معناست که صدها میلیون تومان از منابع مالی وزارت بهداشت، برای درمان این افراد هزینه می شود. سالیانه مبالغ زیادی صرف خرید واکسن و خدمات درمانی بعد از حیوان گزیدگی می شود که بهداشت و درمان کشور به صورت رایگان هزینه هایش را تامین می کند؛ اما این هزینه گزافی است که بر دوش کشور قرار گرفته است. درمان هاری هزینه بالایی دارد و فرد مبتلا باید چهار دُز واکسن تزریق کند؛ هر دُز این واکسن حدود 5 دلار قیمت دارد و و از آنجا که در ایران تولید نمی شود مجبور به واردات آن هستیم.
علیرغم همه قربانی ها، هزینه ها و مشکلاتی که حیوانات ولگرد به بارآورده اند، صحبت کردن درباره آنها به یک تابو شبیه است. گروه های حامی حیوانات ولگرد در شبکه های اجتماعی، فضایی را ایجاد کرده اند که گویی اعتراض به عملکرد آنها به معنای دشمنی با حیوانات بی زبان و رفتاری خشونت آمیز است؛ حال آنکه به نظر می رسد آنچه این روزها به اسم «حیوان دوستی» رقم می خورد و توسط عده ای در فضای مجازی ترویج داده می شود، در نهایت به یک خشونت علیه محیط زیست و البته جان انسان ها و کودکان بی گناه تبدیل می شود.
قرار بود ثواب باشد؛ کباب شد!
خیلی از ما یا اطرافیان مان، احتمالاً برایمان پیش آمده که ته مانده غذای سفره مان را برای سگ های ولگرد ریخته ایم و همان لحظه که این کار را انجام می دهیم حس خوب کار خیر انجام دادن را داشته ایم؛ گویی به نوعی به خود می بالیم که به یک حیوان بی زبان غذا داده ایم. اما این رفتار قبل از فراگیری فضای مجازی خیلی کمتر دیده می شد. با ظهور فضای مجازی، عده ای با عنوان «حامی حیوانات» فعالیت خود را شروع کردند و رفته رفته دنبال کنندگانی پیدا کردند. این موضوع باعث شد رفتار غذارسانی به حیوانات گسترش پیدا کند.
فضاسازی در این باره به گونه ای پیش رفت که اگر کسی آگاهانه به حیوانات ولگرد غذا نمی داد، از او رنجور می شدیم و گمان می کردیم این افراد، دشمن سگ ها و گربه های ولگرد هستند و بویی از انسانیت و محبت نبرده اند. اما چیزی نگذشت که در همان فضای مجازی عده ای محدود که آگاهی داشتند و به معنای واقعی کلمه دلسوز و حامی محیط زیست، غذا دادن به حیوانات ولگرد را عین «حیوان آزاری» دانستند و از مردم خواستند دیگر این کار را انجام ندهند.
هشدار کارشناسان محیط زیست، اما برای آن دسته از افرادی که در اینستاگرام از غذا دادن به سگ ها تولید محتوا می کردند و مخاطبان خود را از این طریق به دست آورده بودند افاقه نکرد؛ چراکه این افراد بیش از آنکه حامی حیوانات باشند حامی شهرت و سود خود بودند و البته کاسب احساسات مردم. این افراد قید تبلیغات چند میلیونی و مخاطبان عام خود را نزدند و نه تنها به قوت قبل کارشان را ادامه دادند بلکه معترضان خود را با عناوینی مانند «حیوان ستیز» و «سگ ستیز» متهم کردند.
او توضیح می دهد: «آنها به قدری در رابطه با قداست سگ و گربه خوب سخنرانی می کنند که بخشی از جامعه که خلا معنوی و عاطفی دارند را با خود همراه کرده اند. حمایت از سگ و گربه برایشان آنچنان جدی است که اگر به کارشان ایراد بگیری، انگار به مقدسات شان توهین کرده ای!»
این فعال محیط زیست یادآوری می کند: «صفحات بعضی فعالان و حامیان سگ و گربه خیلی عجیب است؛ برخی از آنها از خارج پول می گیرند و درآمد دلاری دارند. در صفحه شان اعلام می کنند که می خواهیم به سگ ها غذا بدهیم و ایرانی هایی که خارج کشور هستند برای آنها دلاری پول می فرستند. خیلی از آنها از این ماجرا نفع می برند. لازم است که مجموعه های قضایی مماشات با این مافیا را کنار بگذارند.» همه اینها نشان می دهد حیوان دوستی، رفتاری اجتماعی که قرار بود رفتارهایی خشونت آمیز علیه حیوانات را متوقف کند، حالا در نقطه مقابل به عامل تهدید محیط زیست و سلامت و امنیت برخی محله ها را به خطر انداخته است. مثال معروفی که می گوید: «می خواستیم ثواب کنیم؛ کباب شدیم!»
حمایت افراطی از سگ و گربه های ولگرد
دست بردن در اکوسیستم طبیعی حیوانات بیش از آنچه به نظر می رسد، به ضرر آن هاست. این روزها دیگر روشن شده است که غذا دادن به یک گونه خاص از حیوانات، آن گونه را از طبیعت خود دور می کند و به رفتارهایی عادت می دهد که در ذات و خلقت آن حیوان نیست. این عادت ها کم کم به نسل های بعد آن گونه جانوری می رسد و سایر گونه ها را با آسیب و تهدید جدی مواجه می کند.
کارشناسان محیط زیست معتقدند غذارسانی به یک گونه حیوان خاص و اولویت خاص قایل شدن برای آن حیوان نسبت به حیوانات دیگر به چرخه محیط زیست آسیب می زند؛ چراکه باعث افزایش جمعیت آن گونه خاص می شود. آخانی در این باره می گوید: «هر موجودی که غذا در اختیارش نباشد، جمعیتش کنترل می شود.»
اما نکته آن است که غذا دادن به حیوانات ولگرد تغذیه و حیات آنها را نسبت به سایر حیوانات تقویت می کند و حتی ممکن است باعث انقراض حیوانات دیگر شود. آخانی در این باره توضیح می دهد: «اتفاقی که در رابطه با سگ و گربه افتاده باعث به هم خوردن چرخه های طبیعی شده است. عده ای برای آنها غذا تهیه می کنند و مانع کنترل آنها می شوند. این حمایت افراطی از سگ و گربه، آنها را به موجودات خطرناک و به شدت مهاجم تبدیل کرده که سلامتی ما و محیط زیست را با بحران مواجه کرده است.»
زیست شناسان می گویند علت اینکه زیست بوم های مختلف جانوری و گونه های مختلف هزاران سال دوام داشته و روند انقراض بسیار کند بوده، این است که طبیعت به خودی خود بهترین مسیر را برای بقای خود پیش می گیرد. دانشمندان بر این باورند که گونه های مختلف جانوری در «چرخه شکار و تولید مثل» جمعیت خودشان را حفظ می کنند؛ تعادل جمعیت یک گونه جانوری باعث تعادل جمعیت سایر گونه ها نیز می شود.
اما حالا مدتی است با توجه به اینکه زاد و ولد سگ ها و گربه ها زیاد است، نقاط مختلفی در ایران به عرصه این حیوانات ولگرد تبدیل شده است. کارشناسان معتقدند مدتی پیش از این شاید می شد با روش های مثل عقیم سازی یا واکسینه حیوانات، جمعیت و سلامت آنها را کنترل کرد اما حالا که با جمعیتی به این بزرگی مواجه هستیم، ممکن است با روش های معمول نتوانیم بحران را حل و معضل را درمان کنیم.
غذا دادن به سگ ها باید ممنوع شود؟
پیش از آنکه اسپانسرهای مالی شبکه منوتو، فعالیت آن را بی اثر ببینند و تعطیل ش کنند، این شبکه در برنامه های مختلفی غذارسانی به سگ های خیابانی را تبلیغ می کرد. مجریان و مهمانان این شبکه شهروندان ایرانی را تشویق می کردند به سگ های خیابانی به صورت دسته جمعی غذا بدهند.
«حسین آخانی» استاد گیاه شناسی دانشگاه تهران و فعال محیط زیست می گوید: «سگ های ولگرد برای عده ای منافع مختلفی دارند؛ رسانه های فارسی زبان خارجی به خصوص شبکه من وتو به این مساله دامن می زنند و آن را به یک کنش اعتراضی تبدیل کرده اند. به همین دلیل عده ای حمایت از سگ و گربه را نماد روشنفکری و نوعی مخالفت می دانند.»
چه برای ادعای روشنفکری، چه برای حس خوب حیوان دوستی، چه برای درآمد و شهرت شخصی، گروهی بر این باورند که در این شرایط بهترین اقدام، اعلام جریمه برای غذادهی به حیوانات ولگرد است چرا که قطع منبع غذایی خارج از چرخه طبیعت ضروری است؛ یعنی غذایی است که مردم به سگ و گربه ها می دهند. این کار در خیلی از کشورها جرم است و ممکن است جریمه های سنگین به دنبال داشته باشد. شما نباید به حیوانی که صاحبش نیستید، غذا بدهید؛ اگر این کار را انجام دهید به معنای آن است که سرپرستی آن حیوان را بر عهده گرفته اید و اگر مشخص شود آن حیوان هر آسیبی به دیگران زده، این شما هستید که باید خسارت وارده را جبران کنید.
غذارسانی به حیوانات در بسیاری از کشورهای دنیا محل بحث است؛ اما نقطه اشتراک آنجاست که در اغلب کشورها گروهی به عنوان حامی حیوانات شرایطی احساساتی ایجاد کرده اند که تصمیم گیری در این باره را به سختی انداخته اند. در این کشورها گروهی از مردم مایل به غذارسانی به حیوانات هستند و گروه دیگری به شدت با این موضوع مخالفت دارند تا جایی که شکایت های زیادی در این باره به ثبت رسیده است.
هندوستان یکی از کشورهایی است که بحث بر سر غذا دادن به حیوانات و سگ های ولگرد در آن جدی است و رسانه های این کشور گزارش های زیادی در این باره منتشر کرده اند. یکی از این رسانه ها در گزارشی با تیتر: «غذارسانی به سگ های ولگرد باید ممنوع شود؟» یادآوری کرده است: «این دیدگاه (ممنوع کردن غذارسانی به حیوانات) با هنجارهای بین المللی سازگار است. به عنوان مثال، قانون رفاه حیوانات آلمان، غذا دادن به حیوانات را در خیابان ممنوع می کند. سوییس و اتریش طبق قوانین مزاحمت عمومی، به سگ ها اجازه تردد در هیچ خیابانی را نمی دهند. چنین مقرراتی به طور مساوی در بریتانیا و ایالات متحده وجود دارد.»
خب بروید واکسن هاری بزنید!
با همه اینها نکته قابل توجهی که وجود دارد آن است که روزهای گذشته کاربرانی که در شبکه اجتماعی ایکس مطالبی را در حمایت از کودکان قربانی سگ گزیدگی منتشر کردند، مورد حمله گروهی که خود را حامی حیوانات می نامند قرار گرفتند. عجیب آن است که علیرغم مرگ کودکان بی گناه و داغ دار شدن خانواده های زیادی که هرساله به تعداد آنها اضافه می شود، افرادی کماکان به اسم حمایت از حیوانات، چشم خود را روی انسانیت بسته اند و حاضر به پذیرفتن آسیب غذارسانی به حیوانات ولگرد نیستند. برای مثال در حساب کاربری خود نوشته اند: «خب واکسن هاری بزنید»، «سهل انگاری کادر درمان و خانواده بوده که کودک واکسن هاری دریافت نکرده!»
حتی یکی از صفحه های معروف درباره زیست شناسی ایران در شبکه اجتماعی ایکس اصطلاح عجیب «سگ بی سرپرست» را به جای «سگ ولگرد» به کار برد! این اصطلاح از سوی کاربران زیادی دستمایه طنز شد و آنها به کنایه عبار «سگ بدسرپرست» و «سگ سرپرست خانواده» را به کار بردند. اما فارغ از این کنایه ها به نظر می رسد سگ ها و گونه های دیگر جانوری در طی صدها و هزاران سال به حیات طبیعی و چرخه زندگی خود ادامه داده اند و نیازی به «سرپرست» نداشته اند! سوال مهم این است که چه تفکری باعث شده تصور شود سگ با حیوانات دیگر فرق دارد و به سرپرست نیاز دارد!
در پایان بد نیست به این آمار اشاره کنیم که وزارت بهداشت روزانه نزدیک به یک میلیارد و 500 میلیون تومان خرج تامین و تزریق واکسن ضدهاری می کند؛ برای 700 نفری که روزانه مورد گزش قرار می گیرند! دولت برای هر فردی که مورد گزش قرار گیرد حدود دو میلیون تومان یارانه به وزارت بهداشت می دهد تا فرد داروی ضدهاری را دریافت کند. این هزینه ها پرداخت می شود چون گروهی از ریختن ته مانده غذای خود برای حیوانات ولگرد مشعوف می شوند و احساس «انسان خوب بودن» به آنها دست می دهد…
پایان خبر وبگردی
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "ما به سگ ولگرد غذا می دهیم؛ شما واکسن هاری بزنید!" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "ما به سگ ولگرد غذا می دهیم؛ شما واکسن هاری بزنید!"، کلیک کنید.